علت آفت دهان چیست؟ (معرفی بهترین درمان)

آفت دهان، که در میان بیماری های دهان و دندان به زخم‌های کانکر نیز شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین مشکلات دهانی است که افراد در سنین مختلف با آن مواجه می‌شوند. این زخم‌های دردناک که معمولاً در داخل لب‌ها، گونه‌ها، روی لثه یا زیر زبان ظاهر می‌شوند، می‌توانند خوردن، نوشیدن، و حتی صحبت کردن را دشوار سازند. علت دقیق بروز آفت دهان هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که عواملی چون کمبود ویتامین‌ها، استرس، آسیب‌های فیزیکی به دهان، و واکنش‌های آلرژیک می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. در این مقاله، به بررسی علائم، انواع، و روش‌های پیشگیری و از بین بردن آفت دهان خواهیم پرداخت تا به شما در مدیریت بهتر این شرایط کمک کنیم. دکتر سیروس قاسمی متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی می توانند با تخصص خود در زمینه درمان مشکلات مربوط به دندان‌ها و لثه‌ها، از جمله آفت دهان و آفت لثه به سلامت هرچه بیشتر دهان و دندان شما کمک کنند.

فهرست مطالب

آفت دهان چیست؟

آفت دهان، زخم‌های کوچک و دردناکی هستند که در داخل دهان، روی زبان یا لثه‌ها ظاهر می‌شوند. این زخم‌ها می‌توانند به ‌اندازه یک سکه کوچک باشند و معمولاً به رنگ سفید یا زرد و با لبه‌های قرمز هستند. آفت دهان مسری نیست، اما می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و خوردن، آشامیدن و صحبت کردن را دشوار کند

لطفا در صورت تماس با مطب ذکر کنید که از طریق سایت تماس گرفته اید

بیشتر بخوانید: بیماری سرطان دهان؛ از علائم تا درمان

انواع آفت دهان کدامند؟

آفت دهان به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می شود:

آفت دهان ساده (مینور):

شایع ترین نوع آفت دهان است.
به طور معمول 1 تا 5 زخم کوچک ایجاد می کند.
زخم ها به رنگ سفید یا زرد با لبه های قرمز هستند.
اندازه آنها کمتر از 1 سانتی متر است.
1 تا 2 هفته طول می کشد تا بدون زخم شدن بهبود یابد.

آفت دهان پیچیده (ماژور):

کمتر شایع است.
1 تا 10 زخم بزرگ ایجاد می کند.
زخم ها عمیق تر و دردناک تر از آفت های ساده هستند.
اندازه آنها می تواند بیش از 1 سانتی متر باشد.
3 تا 6 هفته طول می کشد تا بدون زخم شدن بهبود یابد.

آفت دهان هرپتی فرم:

نادرترین نوع آفت دهان است.
خوشه ای از زخم های کوچک ایجاد می کند.
زخم ها شبیه به تبخال هستند.
می تواند با تب و علائم شبیه آنفولانزا همراه باشد.
10 تا 14 روز طول می کشد تا بدون زخم شدن بهبود یابد.

علاوه بر این، آفت دهان می تواند به دو دسته دیگر نیز تقسیم شود:

آفت دهان عود کننده:

به طور مکرر در افراد ظاهر می شود.
ممکن است هر چند ماه یا چند سال یک بار رخ دهد.
دلیل عود کننده بودن آن مشخص نیست.

آفت دهان Behcet:

نوعی بیماری نادر است که باعث التهاب در دهان، اندام تناسلی و چشم ها می شود.
آفت دهان Behcet می تواند همراه با زخم های دهانی، زخم های تناسلی، التهاب چشم و علائم دیگر باشد.

بیشتر بخوانید: ایمپلنت دیجیتال

آفت دهان چه علائمی دارد؟

علائم اصلی آفت دهان عبارتند از:

زخم های کوچک و دردناک در داخل دهان، روی زبان یا لثه ها: این زخم ها می توانند به رنگ سفید یا زرد و با لبه های قرمز باشند.
احساس سوزش یا گزگز در دهان: این احساس ممکن است قبل از ظاهر شدن زخم ها وجود داشته باشد.
تب: در برخی موارد، آفت دهان می تواند با تب خفیف همراه باشد.
تورم غدد لنفاوی: در برخی موارد، غدد لنفاوی در گردن یا زیر بغل ممکن است متورم و دردناک شوند.

علائم دیگر آفت دهان می تواند شامل:

مشکل در خوردن و آشامیدن: زخم های آفت دهان می توانند غذا خوردن و آشامیدن را دردناک کنند.
مشکل در صحبت کردن: زخم های آفت دهان می توانند صحبت کردن را دشوار کنند.
تحریک پذیری: درد و ناراحتی ناشی از آفت دهان می تواند باعث تحریک پذیری و بی قراری شود.
خستگی: آفت دهان می تواند باعث خستگی و ضعف شود.

آفت دهان چقدر طول می کشد؟

مدت زمان آفت دهان به نوع آن بستگی دارد:

آفت دهان ساده: معمولاً 1 تا 2 هفته طول می کشد تا بدون زخم شدن بهبود یابد.
آفت دهان پیچیده: 3 تا 6 هفته طول می کشد تا بدون زخم شدن بهبود یابد.
آفت دهان هرپتی فرم: 10 تا 14 روز طول می کشد تا بدون زخم شدن بهبود یابد.

در بیشتر موارد، آفت دهان بدون نیاز به درمان خاصی از بین می رود.

با این حال، می توانید برای تسکین درد و ناراحتی اقداماتی انجام دهید:

استفاده از دهانشویه های ضد التهابی: این دهانشویه ها می توانند به کاهش درد و التهاب زخم ها کمک کنند.
استفاده از ژل های بی حس کننده: این ژل ها می توانند درد زخم ها را به طور موقت بی حس کنند.
مصرف داروهای مسکن: داروهایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.
نوشیدن مایعات خنک: نوشیدن مایعات خنک مانند آب، شیر یا چای بابونه می تواند به تسکین درد و سوزش زخم ها کمک کند.
مصرف غذاهای نرم: خوردن غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سیب زمینی و ماست می تواند به جلوگیری از تحریک زخم ها کمک کند.

اجتناب از غذاهای تند و اسیدی: غذاهای تند و اسیدی می توانند زخم ها را تحریک کرده و درد را افزایش دهند.

علت دقیق آفت دهان چیست؟

علت دقیق آفت دهان هنوز مشخص نیست.

با این حال، محققان معتقدند که عوامل متعددی می توانند در بروز آفت دهان نقش داشته باشند:

سیستم ایمنی: سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی به سلول های خارجی حمله می کند. در افراد مبتلا به آفت دهان، ممکن است سیستم ایمنی به اشتباه به سلول های سالم دهان حمله کند.
ژنتیک: سابقه خانوادگی ابتلا به آفت دهان می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
کمبود ویتامین ها و مواد معدنی: کمبود ویتامین B12، اسید فولیک، آهن و روی می تواند خطر ابتلا به آفت دهان را افزایش دهد.
استرس: استرس می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و خطر ابتلا به آفت دهان را افزایش دهد.علائم کمبود ویتامین؛ ترک خوردن گوشه‌های دهان به نوشته سایت دکتر کرمانی عبارتست از:

این نشانه نیز زیاد شایع نیست، کمبود ویتامین B6 می‌تواند خود را از طریق پوست نشان دهد. پوست پوست شدن لب‌ها و ملتهب شدن زبان نیز از این موارد است. افسردگی و گیجی نیز شامل این کمبود می‌شود. کمبود ویتامین زمانی آشکار می‌شود که بدن کاملا در فقر ویتامین قرار بگیرد. برخی از داروهای خوراکی ضد بارداری، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد تشنج می‌توانند روی سطح B6 تاثیر بگذارند

غذاها: برخی غذاها مانند مرکبات، گوجه فرنگی، توت فرنگی، آجیل و شکلات می توانند در برخی افراد باعث ایجاد آفت دهان شوند.
آسیب به دهان: زخم های ناشی از دندان مصنوعی، بریس ها یا مسواک زدن خشن می تواند منجر به آفت دهان شود.

عوامل خطر ابتلا به آفت دهان:

سن: آفت دهان در افراد بین 10 تا 20 سال شایع تر است.
جنسیت: زنان بیشتر از مردان به آفت دهان مبتلا می شوند.
سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی ابتلا به آفت دهان دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید.
بیماری های خاص: افراد مبتلا به بیماری های نقص سیستم ایمنی مانند ایدز یا بیماری کرون بیشتر در معرض خطر ابتلا به آفت دهان هستند.

در حال حاضر هیچ راهی برای پیشگیری از آفت دهان وجود ندارد.

با این حال، می توانید با انجام اقداماتی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید:

مصرف یک رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای سرشار از ویتامین B12، اسید فولیک، آهن و روی می تواند به کاهش خطر ابتلا به آفت دهان کمک کند.
کنترل استرس: تکنیک های مدیریت استرس مانند یوگا یا مدیتیشن می تواند خطر ابتلا به آفت دهان را کاهش دهد.
رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن دو بار در روز و نخ دندان کشیدن یک بار در روز می تواند به جلوگیری از عفونت و زخم در دهان کمک کند.

آیا لمینت دندان می تواند باعث آفت دهان شود؟

در حال حاضر، هیچ مدرک علمی قطعی وجود ندارد که نشان دهد لمینت دندان می تواند به طور مستقیم باعث آفت دهان شود.

با این حال، چند عامل مرتبط با لمینت دندان می تواند خطر ابتلا به آفت دهان را در برخی افراد افزایش دهد:

تحریک دهان:

پروسه تراشیدن مینای دندان برای قرارگیری لمینت می تواند لثه ها و دهان را تحریک کند.
این تحریک می تواند زمینه را برای ایجاد آفت دهان فراهم کند.

مواد به کار رفته در لمینت:

برخی افراد ممکن است به مواد به کار رفته در لمینت دندان مانند رزین کامپوزیت حساسیت داشته باشند.
این حساسیت می تواند منجر به التهاب و زخم در دهان شود که شبیه آفت دهان است.

بهداشت دهان:

اگر بعد از لمینت دندان به طور کامل بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، پلاک و باکتری می تواند در زیر لمینت ها جمع شود.
این پلاک و باکتری می تواند منجر به التهاب لثه و ایجاد آفت دهان شود.

جمع بندی

آفت دهان یک مشکل شایع است که می‌تواند از عوامل مختلفی ناشی شود، از جمله عفونت‌های قارچی و ویروسی تا عوامل غیرعفونتی مانند تغذیه نامناسب و استرس. با رعایت بهداشت دهان و تغذیه مناسب می‌توان از ظاهر شدن آفت دهان جلوگیری کرد و از مشکلات آن کاست. همچنین، درمان آفت دهان بسته به علت ایجاد آن متفاوت است و می‌تواند شامل استفاده از محلول‌های آنتی‌سپتیک، ضدالتهاب‌ها، مسکن‌ها و گاهی حتی آنتی‌بیوتیک‌ها باشد. در صورتی که آفت دهان به مدت طولانی ادامه داشته و بهبود نیافت، مشورت با پزشک خود الزامی است. دکتر قاسمی با بیش از 25 سال تجربه در زمینه دندانپزشکی، می‌تواند راهنمایی‌های ارزشمندی در زمینه پیشگیری و درمان آفت دهان ارائه دهد.